Podczas 20. posiedzenia Senat rozpatrzył 11 ustaw, z czego w trzech wprowadził poprawki. Ponadto, podczas obrad Rzecznik Praw Obywatelskich, prof. Marcin Wiącek, przedstawił sprawozdanie z działalności swojego urzędu za rok 2023.

Przed rozpoczęciem posiedzenia senatorowie przypięli Różowe Wstążki – symbol walki z rakiem piersi oraz wyraz solidarności i wsparcia dla osób dotkniętych tą chorobą. Październik to miesiąc poświęcony profilaktyce raka piersi na całym świecie.

Senat przyjął również dwie uchwały okolicznościowe. Pierwsza z nich ogłasza rok 2025 Rokiem Edukacji Zdrowotnej i Profilaktyki, odpowiadając na pogarszające się wskaźniki zdrowia publicznego oraz wzrost zachorowań na choroby cywilizacyjne. Jak podkreślono w tekście uchwały, Senat chce aktywnie uczestniczyć w zwiększaniu świadomości zdrowotnej, promowaniu badań profilaktycznych, aktywności fizycznej, zdrowego odżywiania i higieny psychicznej.

Druga uchwała dotyczyła 40. rocznicy śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki, kapelana „Solidarności” i jednej z ważniejszych postaci polskiego ruchu antykomunistycznego.

Spośród rozpatrywanych ustaw szczególnie cieszy mnie ratyfikacja Międzynarodowej konwencji w sprawie ochrony wszystkich osób przed wymuszonym zaginięciem, przyjętej w Nowym Jorku 20 grudnia 2006 roku. Był to projekt rządowy, który miałem zaszczyt prezentować przed senatorami. Podkreśliłem, że konwencja uzyskała szerokie poparcie polskiego Sejmu, co dowodzi, że możliwe jest porozumienie ponad podziałami politycznymi.

Wymuszone zaginięcia to sytuacje, w których funkcjonariusze państwowi lub osoby działające z ich upoważnienia dokonują zatrzymania, aresztu, porwania lub innego pozbawienia wolności, jednocześnie odmawiając uznania tego faktu oraz ukrywając los lub miejsce pobytu osoby zaginionej. Osoby takie pozostają poza ochroną prawa, często narażone na tortury. Zjawisko wymuszonych zaginięć jest obecne w niektórych krajach Azji Środkowej i Ameryki Łacińskiej, a także coraz częściej pojawia się za naszą wschodnią granicą. Również polska historia dostarcza przykładów tego procederu, jak zbrodnia katyńska, obława augustowska czy okoliczności śmierci ks. Jerzego Popiełuszki.

Choć polskie przypadki wymuszonych zaginięć mają szczęśliwie charakter historyczny, ich częstotliwość na objętej wojną Ukrainie wymaga wzmacniania międzynarodowych standardów ochrony praw człowieka. Jest to istotne nie tylko symbolicznie, lecz również jako praktyczny sygnał dla społeczności międzynarodowej. Mam nadzieję, że Polska, wspierając instrumenty ONZ i aktywnie uczestnicząc w tworzeniu odpowiedzialnego, multilateralnego porządku ochrony praw człowieka, przyczyni się do kształtowania ładu prawa międzynarodowego w zakresie ochrony przed wymuszonymi zaginięciami.

Ponadto podczas posiedzenia Izba nie wyraziła zgody na wnioskowane przez Pierwszą Prezes Sądu Najwyższego Małgorzatę Manowską odwołanie ławników Sądu Najwyższego, kończąc tym samym postępowanie w tej sprawie.